ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕੇ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕ ਪੁਰਾਣ ਅਤੇ ਕੁਰਾਨ ਆਦਿਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੜ ਰਹੇ ਨੇ, ਪਰ ਅੰਤ ਸਮੇ ਇਹਨਾ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਕਹਿੰਦੇ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਪੋ ਜੋ ਅੰਤ ਵੇਲੇ ਵੀ ਸਹਾਈ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਦੇ ਚਕ੍ਰ ਵਿਚ ਪੈਣ ਨਾਲ ਭਰਮ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹਦੇ ਨਾਲ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਸਰਨਾ। ਇਹਨਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਹੀ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਨੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੇ ਭੇਜਿਆ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕੇ ਮੈਂ ਕੋਈ ਜਟਾਵਾਂ ਨਹੀਂ ਧਰਨੀਆ, ਨਾ ਕੋਈ ਜੋਗੀਆਂ ਵਾਂਗੂ ਕੰਨਾਂ ਵਿਚ ਮੁਦਰਾਂ ਪਾਉਣੀਆਂ। ਸਿਰਫ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ੍ਵਰ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣਾ ਜਿਹੜਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ। ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ ਅੱਖਾਂ ਮਿਚਵਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਠਾਉਣਾ, ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪਖੰਡ ਕਰਨਾ। ਨਾ ਕੋਈ ਕੁਕਰਮ ਕਰਨਾ, ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭੇਖੀ ਬਣਨਾ।
ਕਈ ਕੋਟਿ ਮਿਲਿ ਪੜ੍ਹਤ ਕੁਰਾਨਾ ॥ ਬਾਚਤ ਕਿਤੇ ਪੁਰਾਨ ਅਜਾਨਾ ॥
ਅੰਤ ਕਾਲ ਕੋਈ ਕਾਮ ਨ ਆਵਾ ॥ ਦਾਵ ਕਾਲ ਕਾਹੂ ਨ ਬਚਾਵਾ ॥੪੮॥
ਕਿਉ ਨ ਜਪੋ ਤਾ ਕੋ ਤੁਮ ਭਾਈ ॥ ਅੰਤ ਕਾਲ ਜੋ ਹੋਇ ਸਹਾਈ ॥
ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਲਖੋ ਕਰ ਭਰਮਾ ॥ ਇਨ ਤੇ ਸਰਤ ਨ ਕੋਈ ਕਰਮਾ ॥੪੯॥
ਇਹ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭੁ ਹਮੈ ਬਨਾਯੋ ॥ ਭੇਦੁ ਭਾਖਿ ਇਹੁ ਲੋਕ ਪਠਾਯੋ ॥
ਜੋ ਤਿਨ ਕਹਾ ਸੁ ਸਭਨ ਉਚਰੋਂ ॥ ਡਿੰਭ ਵਿੰਭ ਕਛੁ ਨੈਕ ਕ ਕਰੋਂ ॥੫੦॥
ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
ਨ ਜਟਾ ਮੂੰਡ ਧਾਰੋਂ ॥ ਨ ਮੁੰਦ੍ਰਕਾ ਸਵਾਰੋਂ ॥
ਜਪੋ ਤਾਸ ਨਾਮੰ ॥ ਸਰੈ ਸਰਬ ਕਾਮੰ ॥੫੧॥
ਨ ਨੈਨੰ ਮਿਚਾਊਂ ॥ ਨ ਡਿੰਭੰ ਦਿਖਾਊਂ ॥
ਨ ਕੁਕਰਮੰ ਕਮਾਊਂ ॥ ਨ ਭੇਖੀ ਕਹਾਊਂ ॥੫੨॥
ਹੁਣ ਦੱਸੋ ਬਚਿਆ ਬਾਹਮਣ ਵਾਦ ਤੇ ਪਖੰਡ ਦਾ ਕੁਛ ?
ਕਈ ਕੋਟਿ ਮਿਲਿ ਪੜ੍ਹਤ ਕੁਰਾਨਾ ॥ ਬਾਚਤ ਕਿਤੇ ਪੁਰਾਨ ਅਜਾਨਾ ॥
ਅੰਤ ਕਾਲ ਕੋਈ ਕਾਮ ਨ ਆਵਾ ॥ ਦਾਵ ਕਾਲ ਕਾਹੂ ਨ ਬਚਾਵਾ ॥੪੮॥
ਕਿਉ ਨ ਜਪੋ ਤਾ ਕੋ ਤੁਮ ਭਾਈ ॥ ਅੰਤ ਕਾਲ ਜੋ ਹੋਇ ਸਹਾਈ ॥
ਫੋਕਟ ਧਰਮ ਲਖੋ ਕਰ ਭਰਮਾ ॥ ਇਨ ਤੇ ਸਰਤ ਨ ਕੋਈ ਕਰਮਾ ॥੪੯॥
ਇਹ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਭੁ ਹਮੈ ਬਨਾਯੋ ॥ ਭੇਦੁ ਭਾਖਿ ਇਹੁ ਲੋਕ ਪਠਾਯੋ ॥
ਜੋ ਤਿਨ ਕਹਾ ਸੁ ਸਭਨ ਉਚਰੋਂ ॥ ਡਿੰਭ ਵਿੰਭ ਕਛੁ ਨੈਕ ਕ ਕਰੋਂ ॥੫੦॥
ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
ਨ ਜਟਾ ਮੂੰਡ ਧਾਰੋਂ ॥ ਨ ਮੁੰਦ੍ਰਕਾ ਸਵਾਰੋਂ ॥
ਜਪੋ ਤਾਸ ਨਾਮੰ ॥ ਸਰੈ ਸਰਬ ਕਾਮੰ ॥੫੧॥
ਨ ਨੈਨੰ ਮਿਚਾਊਂ ॥ ਨ ਡਿੰਭੰ ਦਿਖਾਊਂ ॥
ਨ ਕੁਕਰਮੰ ਕਮਾਊਂ ॥ ਨ ਭੇਖੀ ਕਹਾਊਂ ॥੫੨॥
ਹੁਣ ਦੱਸੋ ਬਚਿਆ ਬਾਹਮਣ ਵਾਦ ਤੇ ਪਖੰਡ ਦਾ ਕੁਛ ?
